83. rocznica rozstrzelania 190 mieszkańców Legionowa i okolic
24 lutego 2023

83. rocznica rozstrzelania 190 mieszkańców Legionowa i okolic

W Palmirach 83 lata temu, 26 lutego 1940 r.  Niemcy rozstrzelali 190 mieszkańców Legionowa i okolic. Historycy oceniają, że palmirski las jest niemym świadkiem zbrodni na w sumie ponad 1700 Polakach.

Dokładnie 83 lata temu, 26 lutego 1940 r., w lesie pod Palmirami Niemcy rozstrzelali 190 aresztowanych 2 dni wcześniej mieszkańców dzisiejszego powiatu legionowskiego. Wśród zabitych znalazł się m.in.: Mikołaj Bożym, wójt gminy Legionowo w 1939 r. Ofiary były wyselekcjonowane według kryterium ich szczególnej cenności dla kraju i społeczności lokalnej. Byli to działacze społeczni, samorządowcy, urzędnicy, przedsiębiorcy…

W okolicy Palmir hitlerowcy mordowali między grudniem 1939 r. a lipcem 1941 r. Niemcy rozstrzelali tutaj ponad 1700 Polaków. Na miejsce egzekucji wybrali teren przedwojennego składu amunicji. Przed rozpoczęciem eksterminacji rozmontowali jego instalacje, rozebrali budynki, wykarczowali duży obszar lasu.

Zbrodni dokonywano według jednego schematu. Kilka dni przed rozstrzelaniem, przygotowywano doły śmierci. Ofiary przywożono rankiem, starając się ukryć przed nimi wyrok. Jednak wielu skazańców domyślało się, w jakim celu są transportowani. Świadczą o tym porzucane po drodze przedmioty osobiste i kartki z odręcznie zapisanymi wiadomościami. Dzięki tym śladom po wojnie udało się zidentyfikować wiele ofiar palmirskiego mordu.

Po przywiezieniu na miejsce kaźni Niemcy zawiązywali skazańcom oczy, a następnie odprowadzali w miejsce egzekucji, na skraj dołu śmierci. Wyrok wykonywano seriami z broni maszynowej. Rannych dobijano pojedynczymi strzałami. Zdarzały się przypadki zakopywania żywcem. Oprawcy dokładali starań, aby zamaskować miejsce zbrodni. Zasypane doły przykrywali mchem, sadzili nad ciałami sosny.

Obecnie na terenie, gdzie rozstrzelano naszych rodaków, jest cmentarz – mauzoleum oraz Muzeum – Miejsce Pamięci Palmiry.