Dziś obchodzimy Ogólnopolski Dzień Walki z Depresją.
W ramach Powiatowego Programu Zdrowia Psychicznego na ten rok mieszkańcy będą mogli bezpłatnie uzyskać pomoc psychiatryczną i psychologiczną oraz skorzystać z warsztatów edukacyjnych.
Z badań wynika, że depresja dotyka 14% światowej populacji. Szacuje się, że w Polsce choruje 1,5 mln osób, ale tylko połowa z nich zgłasza się po pomoc. Rokrocznie depresja zabija więcej osób niż ginie w wypadkach komunikacyjnych – w Polsce każdego roku blisko 5000 osób popełnia samobójstwo.
Depresja jest najczęściej diagnozowana u osób między 20. a 40. rokiem życia. Kobiety cierpią na nią dwukrotnie częściej. Depresję leczy się przy wykorzystaniu farmakoterapii i psychoterapii. Niestety choroby i zaburzenia psychiczne wciąż stanowią tabu, a nie powinny być powodem do wstydu.
Przyczyny depresji
Depresja jest wynikiem kilku mechanizmów. Istnieje wiele czynników, które przyczyniają się do jej występowania:
• Sytuacje i wydarzenia życiowe, czasami sięgające dzieciństwa, mogą przyczynić się do powstania depresji: zaburzone relacje z rodzicami, trauma seksualna, trudne doświadczenia, śmierć bliskiej osoby, utrata pracy, rozwód itp.
• Niektóre zachowania (myślenie, że nie można robić pewnych rzeczy, że ktoś się do niczego nie nadaje) mogą przyczynić się do powstania lub utrzymania depresji.
• Jedne osoby narażone na trudne zdarzenia nie wpadają w depresję, a inne osoby wpadają w nią bez wyraźnego powodu. Podatność może być uwarunkowana genetycznie. Na przykład, osoba, która ma rodzica, który miał epizod depresyjny, jest dwa do czterech razy bardziej narażona na depresję w swoim życiu. Jednak ta wrażliwość pojawia się jedynie na skutek trudnych doświadczeń lub niekorzystnych czynników środowiskowych.
• Obecność przewlekłej choroby, niepełnosprawności, uzależnienie od alkoholu, tytoniu lub innych substancji stosowanych w celu zmniejszenia lęku są czynnikami sprzyjającymi występowaniu depresji.
• Czasem funkcjonowanie mózgu jest zaburzone. Produkcja i poziom związków chemicznych, które przenoszą informacje pomiędzy neuronami, może być zaburzona. Produkcja niektórych hormonów może być nieprawidłowa. W efekcie reakcja organizmu na stres może być niewłaściwa i wywoływać depresję.
Objawy depresji
We wszystkich przypadkach objawy depresji - mniej lub bardziej nasilone - występują prawie codziennie, trwają co najmniej dwa tygodnie, powodują niepokój i negatywnie wpływają na życie zawodowe, społeczne i rodzinne.
W stanie depresji osoba skarży się na co najmniej dwa z poniższych objawów:
• ciągły smutek,
• depresyjny nastrój, który trwa przez większość dnia i nawraca prawie codziennie od co najmniej dwóch tygodni,
• płaczliwość,
• utrata zainteresowań i przyjemności z codziennych czynności, a także z czynności, które są zazwyczaj przyjemne,
• spadek energii lub nienaturalne zmęczenie. Chory cierpi na intensywne zmęczenie, często rozpoczynające się rano, i czuje, że ciągle brakuje mu energii. To zmęczenie nie ustępuje po odpoczynku.
Inne objawy (przynajmniej dwa z niżej wymienionych) też pojawiają się w depresji:
• utrata wiary w siebie i poczucia własnej wartości, poczucie bezużyteczności oraz nadmierne i nieuzasadnione poczucie winy,
• negatywne spojrzenie na przyszłość i pesymistyczne myślenie,
• myśli o śmierci w ogóle, a czasami o samobójstwie,
• spadek zdolności koncentracji, uwagi i zapamiętywania,
• pogorszenie snu – staje się on często zbyt krótki z wczesnymi porannymi przebudzeniami, nie przynosi wypoczynku,
• utrata apetytu, która może prowadzić do utraty wagi.
Depresja może wpływać na ciało i być odpowiedzialna za:
• liczne bóle (głowy, pleców, brzucha),
• zaburzenia seksualne z utratą popędu i przyjemności seksualnej,
• spowolnienie aktywności lub przeciwnie - pobudzenie.
Osoba z depresją nie zawsze jest świadoma swojej choroby i to właśnie osoby z jej otoczenia powinny być czujne i pomóc jej zgłosić się do lekarza.
Przebieg i leczenie depresji
Czas trwania pierwszego epizodu depresyjnego jest zmienny (od kilku tygodni do kilku miesięcy). Większość epizodów depresyjnych trwa mniej niż sześć miesięcy. Jeśli epizod depresyjny jest odizolowany, nie ma nawrotów, to mówimy o powrocie do zdrowia. Jednak nawrót choroby może nastąpić mniej lub bardziej szybko. Jeśli okresy poprawy między epizodami depresyjnymi są coraz krótsze, to mamy do czynienia z ciężką depresją. Dzięki odpowiedniemu leczeniu i kontroli ryzyko nawrotu objawów depresji i cierpienia jest znacznie zmniejszone. Czasem niektóre objawy depresji się utrzymują: najczęściej są to problemy ze snem, jedzeniem, zaburzenia seksualne, chroniczne zmęczenie, niepokój, pesymizm, niska samoocena, brak motywacji, zmniejszone uczucia emocjonalne oraz utrzymywanie się depresyjnych myśli. Depresja przewlekła występuje, gdy zaburzenie depresyjne trwa dłużej niż dwa lata.
Myśli samobójcze są częstym zjawiskiem w depresji. To ważne, żeby porozmawiać o tym z lekarzem i bliskimi. Zdecydowana większość ludzi z myślami samobójczymi nie próbuje się zabić. Ale nie należy lekceważyć ryzyka samobójstwa. Najczęściej to nieleczona depresja prowadzi do samobójstwa. Wczesna diagnoza i leczenie zaburzeń depresyjnych mają ogromne znaczenie. Lekarz szuka przyczyny i właściwego rozwiązania, pytając chorego o przeszłość jego i rodziny. Jeśli chory się zgodzi, lekarz może również porozmawiać z niektórymi krewnymi. Ocenia dotkliwość epizodu depresyjnego: czy jest on łagodny, umiarkowany czy poważny? Jaki jest wpływ depresji na życie codzienne, rodzinne i zawodowe? Czy istnieje ryzyko samobójstwa? Czy są inne objawy psychologiczne: halucynacje, urojenia? Pyta, co powoduje u chorego ból.
Leczenie depresji najczęściej prowadzone jest w warunkach ambulatoryjnych, czasem jednak konieczne jest umieszczenie chorego w szpitalu.
Psychoterapia jest zalecana we wszystkich rodzajach depresji. Zmniejsza objawy depresyjne, częstotliwość nawrotów lub prowadzi do trwałego wyleczenia.
Leki antydepresyjne są przepisywane w celu zmniejszenia objawów depresji i jej skutków. Wybór leku jest dostosowany do każdego człowieka w zależności od cech jego choroby i z konkretnymi zaleceniami dotyczącymi stosowania. Regularne przyjmowanie leków jest niezbędne. Przerwanie leczenia antydepresyjnego, jeśli jest uzasadnione, powinno być stopniowe, aby zapobiec nawrotowi choroby.
Kilka wskazówek
Depresja jest prawdziwą chorobą. Aby zmniejszyć ryzyko jej wystąpienia, warto:
• pilnować rytmu snu, który zapewni odpowiedni wypoczynek,
• regularnie uprawiać aktywność fizyczną,
• spożywać posiłki o regularnych porach,
• stosować zrównoważoną dietę,
• unikać alkoholu i narkotyków,
• utrzymywać więzi z rodziną, przyjaciółmi, współpracownikami, kolegami z drużyny sportowej itp.
• wykonywać czynności, które sprawiają przyjemność i dają satysfakcję.
WAŻNE!
Jeśli podejrzewasz u siebie depresję, nie bój się i nie wstydź poprosić o pomoc!
Antydepresyjny Telefon Forum Przeciw Depresji
tel. 22 594 91 00
(czynny w każdą środę – czwartek od 17.00 do 19.00)
koszt połączenia jak na numer stacjonarny
wg taryfy Twojego operatora telefonicznego
Telefon zaufania dla osób dorosłych
w kryzysie emocjonalnym
tel. 116 123
(czynny siedem dni w tygodniu w godzinach 14:00-22:00, połączenie bezpłatne)
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży
tel. 116 111
(czynny 7 dni w tygodniu, 24 h na dobę)
ITAKA- centrum wsparcia dla osób w stanie kryzysu psychicznego
tel. 800 70 2222
(czynne całodobowo)
ITAKA – Antydepresyjny telefon zaufania
tel. 22 484 88 01
(czynny w poniedziałki, wtorki - psycholog, seksuolog - środy; od 15.00 do 20.00)
Ośrodek Interwencji Kryzysowej
– pomoc psychiatryczno-pedagogiczna
tel. 22 855 44 32
Ośrodek Interwencji Kryzysowej
tel. 22 837 55 59
(poniedziałek – piątek od 8:00 do 20:00)
Ośrodek Interwencji Kryzysowej – poradnia ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie
tel. 22 845 12 12 lub 667 833 400
(poniedziałek – piątek od 08:00 do 20:00)
Telefon zaufania – dla osób które znalazły się w trudnej sytuacji i potrzebują natychmiastowego interwencyjnego wsparcia.
Telefon Zaufania
tel. (22) 621 35 37
Telefon Interwencyjny
tel. 600 070 717
Dyżury w godzinach 10:00-16:00
– psychologiczny: od pon. do pt. (bez czwartków)
– prawny: czwartki
Bezpłatna linia wsparcia dla osób po stracie bliskich
tel. 0 800 108 108
(czynny siedem dni w tygodniu od 14.00 do 20.00)
Telefoniczna Pierwsza Pomoc Psychologiczna
tel. 22 425 98 48
(poniedziałek – piątek od 17:00 do 20:00 / sobota od 15:00 do 17:00)
Źródło: pacjent.gov.pl
