12 kwietnia 2016

Radziwiłłowie wracają do Jadwisina

Pałac w Jadwisinie jest jednym z najpiękniejszych zabytków powiatu legionowskiego. Utracony zaraz po wojnie przez rodzinę Radziwiłłów, wkrótce wróci do prawowitych właścicieli.            

 

Pałac w Jadwisinie został wybudowany na przełomie XIX i XX wieku.

 

Stosowne dokumenty - dotyczące przekazania zarządzanego dotąd w imieniu skarbu państwa przez Starostę Legionowskiego pałacu i towarzyszących mu budynków – podpisali przedstawiciele starostwa oraz spadkobiercy ostatniego właściciela nieruchomości. Porozumienie dotyczy ok. 3-hektarowego obszaru.

Strata
Ostatnim właścicielem pałacu w Jadwisinie był bohaterski książę Konstanty Mikołaj Radziwiłł, oficer AK, ps. "Korab", który w 1944 r. został zabity przez Niemców i pogrzebany – najprawdopodobniej na terenie obecnej jednostki wojskowej w Zegrzu. Po wojnie liczne dobra szlacheckie zostały przez nową władzę ludową przejęte i w większości rozparcelowane. Również Radziwiłłowie stracili swoje dobra, w tym pałac w Jadwisinie wraz z przylegającymi doń ok. 97-hektarowym parkiem i lasem. Przejął je skarb socjalistycznego państwa.

Wczasy premiera
Prawie 100-hektarowy obszar, wraz z nieruchomościami, został po wojnie przekazany na potrzeby ministerstwa oświaty. Potem, w 1960 r., na pałacu położyła rękę Kancelaria Prezesa Rady Ministrów przekształcając obiekt w rządowy ośrodek wypoczynkowy. Bywali tu kolejni premierzy ludowych rządów. Nawet po transformacji ustrojowej obiekty służyły kolejnym rządom RP. Zmiana ustrojowa otworzyła jednak możliwości odzyskania utraconych dóbr przez spadkobierców prawowitych właścicieli. Również Radziwiłłowie podjęli stosowne kroki prawne.

Wrócić do Jadwisina
Do Jadwisina wracają spadkobiercy księcia Konstantego Mikołaja Radziwiłła. Procedura jest jednak długa i skomplikowana – trwa od 10 lat. W międzyczasie nieruchomość została przekazana pod zarząd Powiatowi Legionowskiemu oraz Lasom Państwowym. W tym przypadku starosta wyjątkowo jest organem państwowym, a nie samorządowym, i zwracając tę zabytkową nieruchomość potomkom przedwojennego właściciela wykonał wyrok sądu.

Historia
Pałac w Jadwisinie powstał w 1898 r.  Zaprojektował go znany wśród ówczesnej arystokracji architekt Francois Arveuf. Jest przykładem tzw. „kostiumu francuskiego” w architekturze – nawiązuje do francuskiego renesansu. Jest położony na wysokiej skarpie nad Narwią. Szczyt budynku, od strony rzeki, udekorowany jest herbami Radziwiłłów (Trąby) i Krasińskich (Ślepowron).
W pobliżu pałacu zostały wzniesione stylowe oficyny z wozownią i stajnie. Około 1900 r. urządzono tu park krajobrazowy, który już pod koniec XX w. przekształcono w rezerwat, ponieważ stanowi on jedyną pozostałość puszczy serockiej.