20 marca 2006
Z powiatu lepiej widać
W dniach 16 - 17 marca odbyło sie w Warszawie IX Zgromadzenie Ogolne Związku Powiatów Polskich.

Przedmiotem dyskusji były - między innymi - ustrojowa rola samorządów powiatowych, finansowanie dróg powiatowych, dostępność do funduszy strukturalnych dla samorządów lokalnych w okresie planowania 2007 -2013 oraz procesy restrukturyzacji w ochronie zdrowia.

Stanowisko w sprawie funkcjonowania powiatowej administracji zespolonej

Związek Powiatów Polskich oprotestował działania, podejmowane przez administrację rządową i parlamentarzystów, decentralizacji zmierzające do recentralizacji zadań publicznych. Zdanie samorządowców, osłabia to powiatową administrację zespoloną i prowadzi do budowy odrębnych administracji specjalnych, np. dla inspekcji nadzoru budowlanego czy geodezji.
Zdaniem samorządowców, nie ma dziś możliwości powrotu do Polski branżowej oraz tworzenia struktur, znajdujących się poza kontrolą społeczną. Nie można też demontować ustroju samorządowego, którego wprowadzenie było jednym z warunków zaakceptowania członkostwa Polski w Unii Europejskiej.
Najważniejszym postulatem delegatów jest powrót do pierwotnych założeń, tj. przywrócenie w skład powiatowej administracji zespolonej inspekcji sanitarnej i weterynaryjnej oraz Policji.

Stanowisko w sprawie finansowania dróg powiatowych

Zgromadzenie stanowczo oprotestowało dotychczasowy sposób traktowania dróg powiatowych (brak zainteresowania rządu drogami zarządzanymi przez samorządy terytorialne, system finansowania dróg nie gwarantujący odpowiednich środków na zarządzanie nimi, zaniedbania w zakresie regulacji prawa własności nieruchomości zajętych pod drogi oraz stan prawny nie sprzyjający procesom porządkowania kategorii dróg i ich zarządców).
Uznano, że konieczne jest podjęcie działań, z których najważniejsze, to:
- zmiana zasad finansowania dróg samorządowych,,
- znowelizowanie ustawy o finansowaniu infrastruktury transportu lądowego
w kierunku uzyskiwania przez samorządy terytorialne środków na finansowanie infrastruktury drogowej z Krajowego Funduszu Drogowego,
- umożliwienie finansowania inwestycji drogowych na odcinkach dróg krajowych przebiegających przez miasta na prawach powiatu z Krajowego Funduszu Drogowego
- dofinansowanie budowy, modernizacji lub remontów: dróg łączących miasta na prawach powiatu oraz miasta będące siedzibami powiatów
z węzłami drogowymi na autostradach i drogach krajowych oraz strategicznych dla kraju obiektów inżynieryjnych oraz przepraw promowych w ciągu dróg powiatowych
i gminnych,
- zagwarantowanie możliwości uzyskania przez powiaty i gminy zaliczek na poczet realizacji drogowych projektów inwestycyjnych współfinansowanych z funduszy strukturalnych.


Stanowisko w sprawie warunków funkcjonowania i zadań powiatowych urzędów pracy

Zgromadzenie ZPP uznało, że bardzo trudna sytuacja finansowa i kadrowa powiatowych urzędów pracy oraz niedostatek powierzchni biurowej i wyposażenia w tych placówkach, to wystarczające powody, żeby pilnie wprowadzić systemowe zmiany tej niekorzystnej sytuacji.
Zdaniem samorządowców, przede wszystkim należy uregulować zasady finansowania powiatowych urzędów pracy oraz zakończyć trwający blisko sześć lat proces przekazywania mienia i określić standardy zatrudnienia. W tym kontekście, wyrażono niezadowolenie z powodu ustalenia powiatowym urzędom pracy zbyt niskiego limitu 7 proc. środków Funduszu Pracy na kontynuację zatrudnienia pracowników po robotach publicznych.
Uznano, że - aby usprawnić pracę powiatowych urzędów pracy - należy też wprowadzić zmiany
w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, w kierunku odciążenia urzędów pracy z realizacji obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego osób bezrobotnych bez prawa do zasiłku oraz przywrócenia zapisu umożliwiającego organizację robót publicznych w jednostkach organizacyjnych powiatu (z wyłączeniem samych powiatowych urzędów pracy).


Stanowisko w sprawie mechanizmów wdrażania funduszy strukturalnych

Zdaniem delegatów Zgromadzenia ZPP, dotychczasowy system wdrażania funduszy strukturalnych w Polsce nie sprawdza się, jest przeregulowany i zbiurokratyzowany oraz koncentruje się na szczegółowych rozwiązaniach, ograniczając autonomię projektodawców w stopniu przewyższającym standardy unijne. System ten ogranicza także dostępność do środków unijnych samorządom powiatowym, które wykazały się sprawnością działania i dużymi możliwościami w sięganiu po pieniądze unijne. Nie zgadzając się z takim marginalizowaniem powiatów, Zgromadzenie postuluje m.in., aby zwiększony został strumień finansowy funduszy unijnych kierowany do programów i projektów lokalnych oraz żeby powiaty wpisane zostały jako beneficjenci w programach operacyjnych, w których przewidywane jest aplikowanie przez samorządy terytorialne. Samorządowy opowiadają się też za tym, żeby zagwarantowana została możliwość uzyskania przez powiaty zaliczek na poczet realizacji projektów inwestycyjnych współfinansowanych z funduszy strukturalnych.


Stanowisko - Raport „Sprawy istotne dla funkcjonowania samorządu powiatowego”

1. Zasady finansowania domów pomocy społecznej i placówek opiekuńczo - wychowawczych
Związek Powiatów Polskich postuluje wprowadzenie zmian zasad kierowania pensjonariuszy do domów pomocy społecznej oraz zasad finansowania tych placówek. Dzięki temu zmniejszy się liczba niewykorzystanych miejsc oraz łatwiej i szybciej zakończone zostanie zbudowanie sieci domów pomocy społecznej.
Równie trudna sytuacja panuje w placówkach opiekuńczo – wychowawczych, które od 2005 r. finansowane są z udziałów w podatkach dochodowych od osób fizycznych.
Zdaniem samorządowców, konieczne jest pilne wypracowanie przez Ministerstwo Polityki Społecznej modelu funkcjonowania systemu opieki i pomocy społecznej w Polsce.

2. Realizacja zadań wynikających z ustawy o przeznaczeniu gruntów rolnych do zalesienia Zdaniem Zgromadzenia ZPP, konieczna jest zmiana zapisów w ustawie z 2003 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej, które zapewniają realizację praw nabytych przez podmioty w zakresie wypłaty miesięcznego ekwiwalentu za wyłączenie gruntów z upraw rolnych i prowadzenie uprawy leśnej.
W ustawie tej nie rozstrzyga się jednoznacznie m.in. kwestii wskazania organu właściwego do wypłaty ekwiwalentu i o wstrzymaniu jego wypłaty. Starostowie są związani wydanymi decyzjami o stwierdzeniu prowadzenia przez właściciela gruntu uprawy leśnej, a konsekwencją tych decyzji jest odpowiedzialność odszkodowawcza w przypadku nie wypłacania ekwiwalentów.

3. Propozycje zasad rozdziału Funduszu Leśnego
Związek Powiatów Polskich sprzeciwia się propozycjom Generalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w sprawie określenia zasad rozdziału Funduszu Leśnego. Chodzi tu przede wszystkim o pogląd, że starosta jest w całości odpowiedzialny za realizację zalesień na gruntach nie stanowiących własności Skarbu Państwa - jest on nie tylko głównym organizatorem zalesień finansowanych Funduszu Leśnego, ale także ponosi współodpowiedzialność finansową za to zadanie.
Samorządowy nie akceptują tego uważając, że stworzenie zasad rozdziału środków Funduszu Leśnego i jego obsługa leżą po stronie Lasów Państwowych, które dla realizacji rocznego planu zalesienia gruntów nie stanowiących własności Skarbu Państwa, winny zasięgać opinii właściwych organów administracji samorządowych odpowiadających za gospodarkę przestrzenną.

źródło: www.pap.com.pl