zdjęcie przedstawia łąkę, a na pierwszym planie sporych rozmiarów dół z piaskiem
10 grudnia 2024

Co musisz wiedzieć, zanim wykopiesz piasek lub żwir z własnej działki?

Wiele osób myśli, że z własnej nieruchomości można dowolnie korzystać, w tym wydobywać piasek czy żwir na budowę domu lub inne cele. Jednak prawo jasno określa zasady, których należy przestrzegać, aby uniknąć kar i problemów. Oto prosty poradnik, który wyjaśnia najważniejsze kwestie.

Czy potrzebuję pozwolenia na wydobycie piasku z własnej działki?

Nie zawsze. Jeżeli chcesz wydobywać piasek lub żwir wyłącznie na własne potrzeby, możesz to zrobić bez uzyskania koncesji. Musisz jednak spełnić kilka warunków:

  • Maksymalna ilość wydobycia: Nie możesz wydobyć więcej niż 10 m³ w ciągu roku. To mniej więcej tyle, ile zmieści się na przyczepie o wymiarach 5x2x1 m.
  • Cel wydobycia: Wydobyte materiały mogą być wykorzystane tylko na potrzeby własne – nie możesz ich sprzedawać ani przekazywać innym osobom.
  • Technologia wydobycia: Nie wolno używać środków wybuchowych.
  • Przeznaczenie terenu: Działalność wydobywcza nie może naruszać przeznaczenia nieruchomości.

Obowiązkowe zgłoszenie

Jeśli planujesz wydobycie, musisz zgłosić to do Okręgowego Urzędu Górniczego (OUG) na co najmniej 7 dni przed rozpoczęciem prac. W zgłoszeniu należy podać lokalizację oraz czas trwania robót.

Co grozi za samowolne wydobycie?

Brak zgłoszenia lub przekroczenie limitów może skutkować dotkliwymi konsekwencjami:

  • Opłata podwyższona: Może wynosić nawet czterdziestokrotność standardowej stawki opłaty eksploatacyjnej za każdy metr sześcienny wydobycia.
  • Kary pieniężne lub grzywny: W skrajnych przypadkach kara może sięgać nawet 1000 zł.
  • Odpowiedzialność karna: Za poważne naruszenia grozi ograniczenie wolności, a nawet więzienie do 3 lat.

Kilka dodatkowych uwag

  • Współwłaściciele nieruchomości: Jeśli nieruchomość ma kilku właścicieli, limit 10 m³ dotyczy wszystkich łącznie.
  • Kilka działek: Posiadanie wielu działek nie zwiększa limitu – nadal obowiązuje 10 m³ rocznie.
  • Definicja nieruchomości: Dla celów wydobycia za nieruchomość uważa się wszystkie działki objęte jedną księgą wieczystą.

Dlaczego warto przestrzegać przepisów?

Nielegalne wydobycie szkodzi środowisku i może powodować trwałe zmiany w krajobrazie. Dodatkowo, bez odpowiednich zgłoszeń czy zezwoleń, ryzykujesz nie tylko karę finansową, ale również utratę zaufania sąsiadów i problemy z urzędami.

Podsumowując, choć wydobycie piasku czy żwiru na własny użytek jest możliwe, wymaga spełnienia określonych formalności. Dzięki temu unikniesz kar i przyczynisz się do ochrony środowiska.

Bardziej szczegółowe informacje można znaleźć w załączonej poniżej prezentacji przygotowanej przez Okręgowy Urząd Górniczy w Warszawie i Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy  Instytut Badawczy:

Wydobywanie piasku i żwiru na własne potrzeby.pdf