Określenie praw pasażerów, uszczegółowienie zasad dotyczących wsiadania i wysiadania na przystankach „na żądanie”, dopuszczenie – w niektórych sytuacjach – do korzystania z wyjść awaryjnych w metrze – to najważniejsze zmiany, które zostały wprowadzone do regulaminu przewozów w warszawskiej komunikacji.
Rada Warszawy podjęła uchwałę nowelizującą regulamin przewozu pasażerów. Nowy regulamin będzie obowiązywał od 1 stycznia przyszłego roku.
Prawa pasażera
W nowym regulaminie pojawił się paragraf 3 poświęcony temu jakie prawa mają pasażerowie oraz jakie obowiązki wobec nich ma Zarząd Transportu Miejskiego. Precyzuje on, że ZTM jest zobowiązany do zapewnienia pasażerom jak najlepszej jakości usług oraz zapewnienie im m.in.:
Dostępu do informacji o kursowaniu pojazdów i warunkach przewozu osób, bagażu i zwierząt.
Bezpiecznych warunków podróżowania środkami lokalnego transportu zbiorowego.
Należytej obsługi z poszanowaniem godności osobistej pasażera.
Prawa do składania skarg, wniosków i odwołań oraz dochodzenia zadośćuczynienia poniesionych strat w wyniku zaniedbań leżących po stronie organizatora lub operatora.
Korzystanie z wyjść awaryjnych w metrze
Nowy regulamin dopuszcza korzystanie z wyjść awaryjnych w metrze przez osoby prowadzące wózki dziecięce, osoby niepełnosprawne, a także przez osoby z większym bagażem lub rowerem. Wprowadzenie tego zapisu jest wyjściem naprzeciw oczekiwaniom tych grup pasażerów. Obecnie mają one pewne trudności w dostaniu się na perony. Mogą to zrobić windą, ale windy są nie na każdej głowicy stacji, co powoduje konieczność dojścia do nich. Ponadto osoby te podnoszą fakt, że czas oczekiwania na windy jest dość długi i muszą dodatkowo stać w kolejce by z nich skorzystać.
Oczywiście dopuszczenie możliwości korzystania z wyjść awaryjnych przez te konkretne grupy pasażerów nie zwalnia ich z obowiązku posiadania – jeśli nie mają uprawnień do przejazdów bezpłatnych – ważnych biletów. Zdecydowana większość pasażerów korzysta z biletów długookresowych kodowanych na Warszawskiej Karcie Miejskiej. Pozostałe osoby będą musiały bilety kasować. Żeby im to ułatwić ZTM planuje, w przyszłym roku, ustawić przy wyjściach ewakuacyjnych, dodatkowe kasowniki.
Pozostali pasażerowie, tak jak dotychczas, nie będą uprawnieni do korzystania z wyjść ewakuacyjnych. Złamanie tego zakazu zagrożone będzie, tak jak obecnie (zgodnie z art. 54 Kodeksu wykroczeń), karą grzywny do 500 zł lub karą nagany. Karę taką na pasażera nałożyć może straż miejska lub policja.
Korzystanie z przystanków „na żądanie”
W związku z tym, że taka wydawałoby się oczywista czynność jak korzystanie z przystanków „na żądanie” wciąż wśród niektórych pasażerów budzi liczne wątpliwości i kontrowersje, nowy regulamin precyzuje również te kwestie (paragraf 10). Często bowiem zdarzało się, że pasażerowie wewnątrz autobusu zbyt późno wciskali przycisk informujący kierowcę o potrzebie zatrzymania się. Gdy kierowca nie zatrzymał się bo nie mógł tego zrobić w bezpieczny sposób, pasażerowie skarżyli się na prowadzącego. Podobnie pasażerowie stojący na przystanku „na żądanie” niejednokrotnie zbyt późno dawali kierowcy znak lub robili to niezdecydowanie. Dzięki zapisom w regulaminie wszelkie wątpliwości zostaną rozwiane.
Regulamin precyzuje, że Pasażer zamierzający wysiąść na przystanku „na żądanie” powinien uprzedzić o tym fakcie obsługę pojazdu w czasie umożliwiającym bezpieczne zatrzymanie pojazdu na przystanku, poprzez wciśnięcie przycisku „STOP” lub „na żądanie”. Osoba zamierzająca na takim przystanku wsiąść powinna odpowiednio wcześnie dać znak kierującemu przez wyraźne podniesienie ręki, tak by kierowca mógł bezpiecznie zatrzymać się na przystanku.
Regulamin precyzuje również zasady korzystania z przystanków warunkowych przez osoby niepełnosprawne ruchowo lub osoby niewidome i niedowidzące poruszające się z białą laską lub psem asystującym. Pasażerowie tacy powinni na przystanku oczekiwać w miejscu widocznym dla kierowcy. Prowadzący pojazd widząc taką osobę będzie musiał się bezwzględnie zatrzymać.
A skoro mowa o przystankach to warto także zwrócić uwagę na zapis informujący o tym jak odbywa się obsługa na przystankach długich, czyli takich, na których może jednocześnie się zatrzymać więcej niż jeden pojazd (par. 8, ust. 7).
Gdy na przystanku stoją dwa autobusy lub tramwaje to drugi z pojazdów po zamknięciu drzwi nie będzie się zatrzymywał po raz drugi (chyba, że zmuszą go do tego warunki ruchu drogowego – jak np. sygnał z sygnalizatora świetlnego). Gdy na przystanku w tym samym czasie będą stały trzy tramwaje lub autobusy – to kierowca lub motorniczy prowadzący trzeci z pojazdów – będzie miał obowiązek powtórnego zatrzymania się i zabrania pasażerów na początku przystanku po odjeździe pojazdów, które stały przed nim.
Psy asystujące
Nowy regulamin zezwala również na wprowadzenie do autobusu, tramwaju, pociągu lub na stację metra psów asystujących, o których mowa w Ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Psy muszą jednak mieć założoną uprząż a ich właściciele muszą posiadać ważne świadectwo szczepienia oraz certyfikat potwierdzający status zwierzęcia.
Kilka innych zmian
Regulamin precyzuje również następujące kwestie:
Osoby z obsługi pojazdu zobowiązane będą do tego by pomóc osobom niepełnosprawnym wejść do pojazdu i zająć w nim miejsce.
W pojazdach wyposażonych w odpowiedni przycisk oraz oznaczonych specjalnym piktogramem, pasażerowie będą zobowiązani do samodzielnego otwierania drzwi na przystankach. W systemy samodzielnego otwierania drzwi przez pasażerów wyposażonych jest zdecydowana większość pojazdów komunikacji miejskiej. Pasażerowie już się do tego rozwiązania przyzwyczaili i chętnie sami otwierają sobie drzwi na przystankach. Wprowadzenie takiego zapisu wyeliminuje jakiekolwiek wątpliwości dotyczące tego kiedy powinien obowiązywać tzw. „ciepły/chłodny guzik” a kiedy nie.
Oprócz palenia papierosów, wprowadzony również został zakaz używania tzw. e-papierosów. Zawierają one także pewną ilość nikotyny oraz – opcjonalnie – różne substancje zapachowe, co dla części pasażerów też może być uciążliwe. Do ZTM docierały w tej sprawie skargi do pasażerów. Ponadto, warto dodać, że warszawski ZTM nie jest prekursorem w tej dziedzinie. Taki zapis funkcjonuje np. w regulaminie w Poznaniu.
Zwroty należności za bilety
Do regulaminu został także dopisany rozdział 2, który wprowadza możliwość ubiegania się przez pasażera zwrotu należności za bilet w przypadku opóźnień pociągów SKM. Pasażer będzie mógł się ubiegać o zwrot w sytuacji gdy pociąg spóźni się powyżej 60 minut. Jest to spełnienie obowiązku wynikającego z rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącego praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym (Rozporządzenie WE nr 1371/2007 z dnia 23.10.2007 r.)
Posiadacze biletów 3-dniowych będą mogli ubiegać się o zwrot w wysokości 1/6 wartości biletu. Pasażerom posługującym się biletem 30-dniowym przysługiwać będzie zwrot w wysokości 1/60 wartości biletu za każde opóźnienie. Posiadacze biletów 90-dniowych będą mogli się ubiegać o zwrot 1/180 wartości biletu za każde opóźnienie. Możliwość ubiegania się o zwrot, w wysokości 1/730 wartości biletu za każde opóźnienie, będą mieli również pasażerowie korzystający z Biletu Seniora.
Zwroty będą możliwe po przekroczeniu progu minimalnego w wysokości 4 euro w przeliczeniu na polskie złote (według kursu NBP w ostatni dzień miesiąca poprzedzającego wniosek pasażera). Wnioski będą rozpatrywane w terminie 30 dni od daty złożenia.
Źródło: ztm.waw.pl
