W związku z 75. rocznicą rozstrzelania 191 mieszkańców Legionowa i miejscowości dzisiaj należących do powiatu legionowskiego na cmentarzu-mauzoleum w Palmirach odbyły się uroczystości patriotyczne.
Na palmirskim cmentarzu...
Podczas okupacji, 26 lutego 1940 r. Niemcy w palmirskim lesie rozstrzelali 191 mieszkańców Legionowa i okolic. Ofiary hitlerowskiego terroru przed wojną i w jej trakcie wyróżniały się patriotyzmem i zaangażowaniem w życie społeczności lokalnej. Wśród nich znalazł się Mikołaj Bożym – legionowski wójt czasu wojny.
Pierwsza część uroczystości odbyła się przed muzeum w Palmirach, gdzie w obecności pocztów sztandarowych odegrano hymn narodowy i hejnał Legionowa. Przemówienia wygłosili: senator Anna Aksamit, poseł Zenon Durka, prezydent Roman Smogorzewski oraz przedstawicielka środowisk kombatanckich Bronisława Mazur.
Kolejnym punktem programu było złożenie kwiatów na grobach poległych. Na każdej mogile spoczęły biało-czerwone róże. W asyście żołnierzy starosta Jan Grabiec i prezydent Roman Smogorzewski złożyli wiązanki na grobie wójta Mikołaja Bożyma.
Następnie uczestnicy udali się w miejsce, gdzie hitlerowcy rozstrzelali naszych rodaków, a ich ciała zasypali w zbiorowych mogiłach. Teren ten obecnie znajduje się w lesie bezpośrednio przylegającym do palmirskiego cmentarza. O modlitwę za zmarłych został poproszony ks. dziekan dekanatu legionowskiego Lucjan Szcześniak. Część ofiar stanowiły osoby pochodzenia i wyznania żydowskiego. Dlatego modlitwę odmówił również naczelny rabin Polski Michael Schudrich. Po krótkim międzyreligijnym nabożeństwie przedstawiciele senatu i sejmu, samorządów, Policji i Straży Miejskiej w Legionowie, środowisk kombatanckich i patriotycznych, harcerzy i szkół złożyli kwiaty pod krzyżem upamiętniającym miejsce mordu. Jako ostatni przemówił starosta Jan Grabiec dziękując wszystkim, którzy zdecydowali się uczcić pamięć poległych w 75. rocznicę mordu w miejscu, gdzie go dokonano.
Ostatnim akcentem uroczystości było zwiedzanie palmirskiego muzeum. W gmachu zgromadzone są przedmioty wydobyte z masowych grobów w Palmirach i okolicach. Wiele z tych niemych świadków hitlerowskiej zbrodni pozwoliło zidentyfikować zwłoki, rodzinom odnaleźć ciała najbliższych pochowanych w palmirskim lesie. Większość grobów pozostaje jednak anonimowa. Starostwo Powiatowe, Urząd Miasta Legionowo i Muzeum Historyczne w Legionowie podejmują starania o świadectwa, które pozwolą poznać tożsamość dotąd nie rozpoznanych ofiar oraz nieznane okoliczności związane z rozstrzeliwaniem Polaków w palmirskim lesie. Osoby, które posiadają choć szczątkową wiedzę na temat aresztowań, jakie przeprowadzili w Legionowie i okolicach Niemcy przed 26 lutego 1940 r., mogą zgłaszać się do Muzeum Historycznego w Legionowie. Prosimy o kontakt z kierownikiem filii "Piaski" Mirosławem Pakułą mailowo, pod adres: miroslaw.pakula@muzeum.legionowo.pl lub telefonicznie, pod nr (22) 378 33 54.
Złożenie kwiatów na grobie wójta Mikołaja Bożyma
W miejscu straceń...
