Badanie mogiły na Szlaku Polski Walczącej

Szczątki dwóch osób odkrył Instytut Pamięci Narodowej w mogile znajdującej się na powiatowym Szlaku Polski Walczącej. Wszystkie dowody i poszlaki wskazują, że w tym miejscu komunistyczny aparat terroru wykonał wyrok śmierci na polskich oficerach.

Jest 1947 rok. Świtem jednego z sierpniowych dni mieszkaniec Stanisławowa Pierwszego jedzie do Warszawy wioząc zaprzęgiem konnym drewno. Na ul. Strużańskiej, przed Czarną Strugą zatrzymuje go wojskowy patrol nakazując zawrócenie. Podczas manewru dyszel furmanki łamie się, co unieruchamia pojazd. W tym czasie z pobliskiego lasu dobiega huk pojedynczych wystrzałów, potem seria z broni automatycznej. Świadek zdarzenia wraca w to miejsce wieczorem. Odkrywa świeżo usypaną, płytką mogiłę; rękoma odgarnia ziemię, ujawnia fragment ciała ubranego w przedwojenny mundur Wojska Polskiego – na pagonie odnajduje ślady po oficerskich gwiazdkach.

Miejsce kaźni mieszkańcy otaczają opieką. Pojawia się krzyż, pielęgnowana jest pamięć o tragicznym wydarzeniu. Dzięki temu żołnierska mogiła, zgodnie z dostępną wiedzą opisywana jako grób rozstrzelanego polskiego oficera, znalazła się na stworzonym przez Powiat Legionowski Szlaku Polski Walczącej.

Sprawą od początku interesowało się również Nieporęckie Stowarzyszenie Historyczne. Na jego wniosek Biuro Poszukiwań i Identyfikacji Instytutu Pamięci Narodowej wykonało prace archeologiczne i ekshumację. Zaskoczenie osób uczestniczących w pracach było ogromne, gdy okazało się, że mogiła kryje szczątki… dwóch żołnierzy. Ujawniono również guziki z orłem w koronie oraz łuski od amunicji używanej m.in. w pistoletach PPSz oraz TT, stosowanych w tzw. „bloku wschodnim” czyli m.in. przez komunistyczny Urząd Bezpieczeństwa. Rany postrzałowe wskazują, że oficerowie zostali zamordowani strzałem w czoło.

Szczątki zabezpieczył IPN w celu przeprowadzenia badań DNA i antropologicznych. Miejmy nadzieję, że tym sposobem odnajdą się rodziny poległych, a żołnierze zostaną pochowani wśród najbliższych. Osoby, które posiadają wiedzę dotyczącą opisanych wydarzeń historycznych, proszone są o kontakt pod nr tel.: (22) 764 05 96 lub mailowo: m.kraszewski@powiat-legionowski.pl

fot. Nieporęckie Stowarzyszenie Historyczne