Na marcowej sesji Rada Powiatu podjęła uchwałę dotyczącą przyjęcia Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego dla mieszkańców Powiatu Legionowskiego na lata 2021-2025. Dokument określa działania, które w najbliższych latach zostaną podjęte, aby skutecznie i kompleksowo przeciwdziałać problemom zdrowia psychicznego oraz zapewnić niezbędną pomoc tym, którzy ich doświadczają.
Zaburzenia i choroby psychiczne to poważny problem dzisiejszych społeczeństw. Szacuje się, że w krajach europejskich choroby psychiczne i zaburzenia zachowania dotyczą 38,2% populacji. W Polsce rokrocznie z pomocy psychiatrycznej korzysta ok. 1,5 mln osób, a badania wskazują, że to zaledwie jedna czwarta potrzebujących. Prym wiodą zaburzenia związane z nadużywaniem alkoholu i narkotyków, lękowe, adaptacyjne i depresja. Blisko pięć tysięcy dorosłych mieszkańców powiatu i prawie 800 poniżej 18. roku życia ma rozpoznane zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania. Wiadomo, że liczba tych, którzy z różnych przyczyn jeszcze nie zgłosili się po pomoc, nie otrzymali diagnozy i nie podjęli leczenia, jest kilkakrotnie wyższa.
Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego, przyjęty na lata 2017-2022, określa strategię działań mających na celu zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi kompleksowej i powszechnie dostępnej opieki zdrowotnej oraz innych form opieki i pomocy niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym i społecznym. Podejmowanie zawartych w nim działań należy do zadań własnych samorządów. Właśnie przyjęty powiatowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego określa cele i sposoby ich realizacji w oparciu o szeroko zakrojoną analizę problemów i potrzeb w zakresie zdrowia psychicznego występujących na naszym terenie.
Próbne podejście
W 2018 roku uruchomiono pilotażową wersję Powiatowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego. W jej ramach dla dzieci i młodzieży oraz ich rodzin utworzono punkt poradnictwa psychicznego w zakresie wczesnego wykrywania wad rozwojowych, zaburzeń rozwoju umiejętności szkolnych, zaburzeń nastroju, nerwic i innych zaburzeń psychicznych oraz stworzono możliwość skorzystania z bezpłatnych zajęć, warsztatów, treningów i konsultacji, jeśli powyższe zaburzenia zdiagnozowano. Zrealizowano także spotkania z psychologiem w szkołach, podczas których uczniowie poznali techniki radzenia sobie w sytuacjach stresujących, a także zdobyli wiedzę na temat zaburzeń lękowo-depresyjnych oraz fobii. Kolejnym filarem programu było utworzenie punktu pomocy psychologicznej dla dorosłych mieszkańców potrzebujących specjalistycznej pomocy w zakresie nabycia praktycznych umiejętności współżycia z osobą chorą psychicznie lub doświadczającą choroby otępiennej. Z oferty skorzystało blisko półtora tysiąca mieszańców.
Dobry plan
Nowy program zakłada działania Powiatu Legionowskiego, lokalnych placówek oświatowych, instytucji i organizacji pozarządowych, które realizować będą pięć głównych celów. Pierwszym z nich jest profilaktyka problemów zdrowia psychicznego realizowana poprzez działalność informacyjną o dostępnych pomocy społecznej, usługach medycznych i programach zdrowotnych. Drugim zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostronnej opieki adekwatnej do ich potrzeb oraz skoordynowanie dostępnych form opieki i pomocy. Cel ten zaplanowano osiągnąć poprzez realizację programów wsparcia, działania w obszarze pomocy społecznej, prowadzenie placówek wsparcia dziennego i przeciwdziałanie bezrobociu. W programie uwzględniono także upowszechnienie środowiskowego modelu psychiatrycznej opieki zdrowotnej oraz zróżnicowanych form pomocy i oparcia społecznego dzięki zwiększeniu dostępności do opieki psychiatrycznej, udzieleniu wsparcia psychologiczno-pedagogicznego uczniom, rodzicom i nauczycielom, doskonaleniu kompetencji osób pracujących z dziećmi i młodzieżą oraz rozwojowi systemu wsparcia dziecka i rodziny. Kolejnym celem programu jest profilaktyka i rozwiązywanie problemów związanych z używaniem substancji psychoaktywnych, uzależnieniami i innymi zachowaniami ryzykownymi za pomocą profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej, podnoszenia kompetencji przedstawicieli instytucji działających w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów wynikających z uzależnień, zwiększenia dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych, udzielania rodzinom pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą, aktywizacji zawodowej i społecznej osób uzależnionych, stworzenia sieci instytucji wspierających ofiary przemocy w rodzinie, wdrażania programów korekcyjno-edukacyjnych wobec osób stosujących przemoc oraz utworzenia Ośrodka Interwencji Kryzysowej. Ostatni cel programu obejmuje promocję zdrowego i aktywnego starzenia się, która będzie realizowana poprzez działania profilaktyczne i prozdrowotne, zapewnienie wsparcia prawnego, przeciwdziałanie wykluczeniu i organizację wydarzeń integrujących.
O szczegółach kampanii realizowanych w ramach programu i ich dostępności będziemy na bieżąco informować na łamach „Kuriera”, strony www.powiat-legionowski.pl oraz na profilu Powiatu Legionowskiego na Facebooku.