„Jedzie żołnierz borem, lasem... Dzieje militarne ziem powiatu legionowskiego”. Nowa wystawa stała w legionowskim muzeum.
27 września 2007 r. Muzeum Historyczne w Legionowie (ul. Mickiewicza 23) otwiera nową wystawę „Jedzie żołnierz borem, lasem... Dzieje militarne ziem powiatu legionowskiego”, przygotowaną przy współpracy Muzeum Wojska Polskiego. Patronat nad wystawą objął Prezydent Miasta Legionowo Roman Smogorzewski.
W dniu otwarcia o godz. 14.00 na terenie Muzeum oraz o godz. 16.00 na Rynku Legionowa zaprezentują się dodatkowo w formie żywej historii żołnierze grup rekonstrukcyjnych: CYTADELA – polski wrzesień 1939, SMOK- polska broń pancerna z unikatowym przedwojennym polskim czołgiem rozpoznawczym TK-S, CAMPUS – 1. Polska Brygada Spadochronowa 1944 r. i pojazdy Willys, LEGIONOWSKI KLUB EKSPRORACYJNO-REKONSTRUKCYJNY –
1. Dywizja Piechoty im. T. Kościuszki, front wschodni; KALINA CZERWONA – front wschodni.
Pomocy w przygotowaniu wystawy udzielili przedstawiciele reprezentujący:
Towarzystwo Przyjaciół Legionowa, Muzeum Lekkich Motocykli w Legionowie, Dowództwo 1. Warszawskiej Dywizji Zmechanizowanej im. T. Kościuszki w Legionowie, 1. Legionowski Batalion Dowodzenia, 1. Batalion Zaopatrzenia 1. Dywizji, Centrum Szkolenia Łączności i Informatyki w Zegrzu oraz kolekcjonerzy prywatni. Kuratorem wystawy jest Kustosz Muzeum Historycznego w Legionowie Erazm Domański, a oprawę plastyczną przygotowała artysta-plastyk Jolanta Drozd.
Wystawa prezentuje zarys dziejów militarnych obszaru powiatu legionowskiego. Zgromadzone zabytki odnoszą się do wydarzeń końca XIX w., I i II wojny św., II RP, Powstania Warszawskiego. W szczególności wyeksponowano zbiór pamiątek militarnych, egzemplarze uzbrojenia i wyposażenia żołnierskiego, dokumenty i fotografie obrazujące funkcjonowanie garnizonu carskiego (Obóz im. Feldmarszałka Hurki), jednostek pruskich (pododdziały Infanterie Ersatz Truppe Warschau), jednostek Wojska Polskiego II RP (2. Pułk Saperów Kolejowych, 2. Batalion Balonowy, 1. Dywizjon Pociągów Pancernych, Wojskowe Zakłady Balonów i Spadochronów), okres konspiracji i walki pododdziałów Armii Krajowej, Armii Ludowej, walki w obszarze powiatu w 1939 r., okupację niemiecką, walki jednostek 1. Armii WP (w tym 1. dywizji kościuszkowskiej) i Armii Czerwonej (jednostki 2. Frontu Białoruskiego) o wyzwolenie miejscowości powiatu legionowskiego w 1944 i 1945 r.
Do najciekawszych eksponatów zaliczyć można m.in.: pamiątki z pola bitewnego Legionów Polskich spod Kostiuchnówki, Krzyż Walecznych Antoniego Smolińskiego za bohaterstwo na wojnie 1920 r., książeczkę wojskową Bronisława Paradowskiego – uczestnika natarcia 10. Dywizji Strzelców Pieszych na Radzymin w Bitwie Warszawskiej, Medal Niepodległości Franciszka Klejmenta, lornetka austriacka chor. Stanisława Jagiełłowicza, zdjęcie mjr. Aleksandra Wilcz-Wilsza – kierownika Centralnego Zakładu Balonowego i dowódcy 2. Batalionu Balonowego, zdjęcie wręczającego sztandar Prezydenta RP Ignacego Mościckiego, książeczkę wojskową Jana Błaszczaka – żołnierza 2. Pułku Saperów Kolejowych i 1. Dywizjonu Pociągów Pancernych w Legionowie, pamiątki legionowskich dowódców AK – mjr. lek. Franciszka Amałowicza i ppłk. Romana Kłoczkowskiego, oraz żołnierzy z Legionowa walczących na frontach europejskich: kpt. Władysława Pomaskiego, st. sierż. Tadeusza Szklarka, sierż. Hieronima Romanowskiego, plut. łączności Teofili Włodarczyk-Bojkowskiej.
Wystawie towarzyszy czasowa prezentacja obiektów wypożyczonych z Muzeum Wojska Polskiego, a wśród nich m.in.: mundur napoleoński gen. Wincentego Krasińskiego – ojca Zygmunta Krasińskiego, pistolet pamiątkowy gen. dyw. Juliusza Rómmla oraz wojenny znak tożsamości kpt. Zbigniewa Burzyńskiego, znanego polskiego baloniarza.
Ekspozycja stanowić może inspirację do głębszych poszukiwań i analiz wydarzeń militarnych, dotychczas podejmowanych głównie w publikacjach Towarzystwa Przyjaciół Legionowa i Muzeum Historycznego.
Kurator wystawy Erazm Domański
